Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà, những điều cần biết

Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, lây qua đường máu. Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra. Virus này được muỗi vằn truyền từ người bệnh sang người khỏe, khiến cơ thể bị nhiễm bệnh.

Các cấp độ của bệnh sốt xuất huyết

Hiện nay, sốt xuất huyết được chia thành 3 mức độ với các biểu hiện, triệu chứng khác nhau

Sốt xuất huyết Dengue

Đây là cấp độ đầu của sốt xuất huyết, sau khi cơ thể bị nhiễm virus từ muỗi vằn mang mầm bệnh, sẽ xuất hiện triệu chứng trong vòng từ 2 – 7 ngày. Các triệu chứng thường thấy như đau đầu, buồn nôn, nôn ói, đau nhức các khớp.

Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo

Cấp độ này, người mắc bệnh sốt xuất huyết sẽ xuất hiện tất cả các triệu chứng kể trên, kèm theo đó là những tổn thương mạch máo và bạch huyết. Biểu hiện thường thấy là đau bụng, gan to, xuất huyết nhiều vị trí, có thể bị tụt tiểu cầu.

Sốt xuất huyết Dengue nặng

Đây là cấp độ sốt xuất huyết nặng nhất, ở cấp độ này sẽ bao gồm tất cả các triệu chứng của cả 2 cấp độ trên. Tuy nhiên, đến cấp độ này, huyết tương sẽ thoát ra khỏi mạch máu, gây ra tình trạng chảy máu ồ ạt cả trong và ngoài cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị sốc, tụt huyết áp và có thể dẫn tới tử vong.

Dấu hiệu nhận biết bệnh nhân mắc sốt xuất huyết

Tùy thuộc vào từng mức độ sốt xuất huyết mà sẽ có thêm những dấu hiệu khác nhau. Nhìn chung, khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh thường có những dấu hiệu cơ bản sau:

• Sốt cao từ 39 – 40 độ
• Chảy máu chân răng, chảy máu cam, đi ngoài ra máu, nôn ra máu
• Xuất hiện các nốt xuất huyết dưới da
• Đau đầu, đau bụng, đau cơ xương khớp
• Sau khi hết sốt thường bị tím môi, tay chân lạnh, người bứt rứt, khó chịu, tiểu tiện ít, … Thời điểm này cần can thiệp y tế ngay tức thì, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng.

Những biến chứng của bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết nếu không được chăm sóc đúng và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như:

Huyết tương thoát ra khỏi mạch máu, gây chảy máu ồ ạt cả bên trong và bên ngoài cơ thể. Khi đó, người bệnh sẽ bị chảy máu cam nặng, phụ nữ có thể bị rong kinh nặng, xuất huyết đường tiêu hóa và nội tạng, nguy hiểm hơn có thể gây ra tình trạng đông máu rải rác lòng mạch.

• Suy gan, thận cấp, suy đa tạng, …
• Viêm cơ tim, suy tim
• Rối loạn tri giác
• Tử vong

Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà

Nếu bệnh nhân sốt xuất huyết nhẹ

Trường hợp bệnh nhân sốt xuất huyết thể nhẹ, khi chăm sóc tại nhà cần lưu ý:

• Cho người bệnh nghỉ ngơi, thư giãn tại giường
• Uống thêm sữa, nước trái cây, nước cơm và Oresol để bù nước
• Uống paracetamol để hạ sốt. Uống đúng liệu lượng theo hướng dẫn sử dụng của bác sĩ
• Chườm ấm

Lưu ý: không nên cho bệnh nhân sử dụng các loại thuốc như steroid, các chất chống viêm không steroid, acid acetylsalicylic (aspirin), mefenamic acid (ponstan), ibuprofen,… Nếu chẳng may đã uống rồi thì cần đến gặp bác sĩ ngay.

Bên cạnh việc chăm sóc thì chế độ ăn cũng hết sức quan trọng đối với bệnh nhân sốt xuất huyết:

• Cần tăng cường lượng protein, nhất là những protein có giá trị sinh học cao có chứa trong thịt, cá, sữa, trứng, …
• Tăng tỉ lệ đường đơn, đường đôi có nhiều trong sữa, các loại trái cây, tăng cường lipid thực vật để cung cấp năng lượng cho cơ thể người bệnh, bời vì khi bị sốt cơ thể bị suy nhược, mệt mỏi, do đó cần bổ sung thêm năng lượng để hoạt động.
• Không nên ăn quá nhiều trong một bữa, nên chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày. Điều này vừa giúp giảm bớt cảm giác khó chịu khi ăn lại vừa tốt cho hệ tiêu hóa đang yếu của người bệnh.
• Ưu tiên cho người bệnh ăn các loại đồ ăn mềm, lỏng, dễ nuốt.

Chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết nặng

Đối với những bệnh nhân sốt xuất huyết, khi chăm sóc tại nhà các bạn cần theo dõi sát sao các biểu hiện của người bệnh để kịp thời phát hiện ra những dấu hiệu bất thường. Khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc người bệnh thể nhẹ ở trên, mà bệnh nhân vẫn có những triệu chứng nặng, nghi bị xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo hoặc xuất hiện Dengue thể nặng thì cần nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế để được điều trị.

Đối với trẻ em, nếu bé bắt đầu bị chảy máu cam, đi ngoài ra máu, ói ra máu, đu bụng dữ dội, rối loạn ý thức, … thì cần gấp rút đưa ngay đến bệnh viện gần nhất, để tránh các trường hợp xấu xảy ra.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm với những biến chứng khôn lường. Do đó song song với việc chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết tại nhà như đã hướng dẫn, các bạn cũng nên đưa người bệnh đi tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ. Và cần đưa ngay người bệnh đến bệnh viện khi có các biến chứng nặng.

Hi vọng với những chia sẻ của chúng tôi trên đây sẽ giúp các bạn có thêm những kiến thức cần thiết để chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết. Và điều quan trọng là các bạn nên lắp đặt cửa lưới chống muỗi để tránh nguy cơ mắc sốt xuất huyết cho cả gia đình.